Order Zasługi (Norwegia)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Królewski Norweski Order Zasługi
Den Kongelige Norske Fortjenstorden
Awers
Awers odznaki
Baretka
Baretka Krzyża Wielkiego
Baretka
Baretka Komandora z Gwiazdą
Baretka
Baretka Komandora
Baretka
Baretka Kawalera I Klasy
Baretka
Baretka Kawalera
Ustanowiono

1985

Kruszec

pozłacane srebro

Powyżej

Order Świętego Olafa

Poniżej

Krzyż Wolności Haakona VII

Królewski Norweski Order Zasługi (norw. Den Kongelige Norske Fortjenstorden lub Den Kongelege Norske Fortenstordenen) – drugie odznaczenie cywilne Królestwa Norwegii, przyznawane za wybitne zasługi wobec Norwegii i ludzkości.

Historia i insygnia[edytuj | edytuj kod]

Order został ustanowiony w 14 lipca 1985 przez Rząd Norwegii, co tego samego dnia zatwierdził król Olafa V ustanawiając statuty orderowe[1]. Odznaczenie to powstało w celu nagradzania obywateli cudzoziemskich i Norwegów zamieszkałych poza granicami państwa za wybitne zasługi wobec Norwegii i ludzkości[2]. Stworzono go, by uniknąć zbyt wielu nadań jedynego norweskiego Orderu św. Olafa, który od chwili ustanowienia Orderu Zasługi jest nadawany tylko Norwegom zamieszkałym na terenie kraju.

Order zorganizowany jest w systemie trzystopniowym z dodatkowym podziałem obu niższych stopni na dwie klasy:

  • Krzyż Wielki (Storkross),
  • Komandor:
    • Komandor z Gwiazdą (Kommandør med stjerne),
    • Komandor (Kommandør),
  • Kawaler:
    • Kawaler I Klasy (Riddar av 1. klasse),
    • Kawaler (Riddar)[3],

gdzie stopień oficerski (czyli Kawalera I Klasy) dodano w lipcu 1986[1].

Order nadawany jest przez monarchę za pośrednictwem norweskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Oznaki w odróżnieniu do Orderu św. Olafa są własnością odznaczonego, ale przy otrzymaniu wyższej klasy trzeba odesłać dotychczasową oznakę do kancelarii orderowej.

Wygląd[edytuj | edytuj kod]

Odznaka orderu to pozłacany krzyż grecki typu tzw. krzyża koniczynowego – zwany krzyżem św. Olafa – z prostymi złotymi koronami typu średniowiecznego między ramionami. Na awersie nałożony jest nań emaliowany na czerwono krzyż grecki z ukoronowanym monogramem założyciela "O V" pośrodku krzyża, nieemaliowany rewers nosi rok ustanowienia orderu – "1985".

Gwiazda orderowa jest srebrna, ośmiopromienna, z nałożoną na nią oznaką orderu przy 1. stopniu lub z czerwonym greckim krzyżem z królewskim monogramem przy 2. stopniu. Oznaka orderowa najniższego stopnia – Kawalera I Klasy – jest srebrna i pozłacana, a Kawalera – srebrna.

Order noszony jest na ciemnoniebieskiej wstążce.

Odznaczeni[edytuj | edytuj kod]

 Zobacz też kategorię: Odznaczeni Orderem Zasługi (Norwegia).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Leif Weisenfeld. Ny norsk orden. „Ordenshistorisk Selskab Årskrift 1985/86”, s. 69-75, Nykøbing Falster: 1986. Ordenshistorisk Selskab. (duń.).  ISBN 87-88513-03-3
  2. Fortenesteordenen: Statuttar. [w:] Ordener og Medaljer [on-line]. kongehuset.no, 2018-09-18. [dostęp 2024-05-09]. (norw.).
  3. Fortenesteordenen. [w:] Ordener og Medaljer [on-line]. www.kongehuset.no, 2021-03-19. [dostęp 2024-05-09]. (norw.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]