Parafia św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie-Hucie
 Kościół parafialny pw. św. Stanisława BM i Niepokalanego Serca NMP | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Niepodległości 3 |
| Data powołania |
12.04 1923 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| kościół |
Kościół św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie-Hucie |
| Filie |
Rudka, Gotówka |
| Proboszcz |
ks. Aleksander Tabaka |
| Wezwanie |
św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny |
| Wspomnienie liturgiczne |
św. Stanisława BM – 8 maja; Niepokal. Serca NMP – 22 sierpnia |
Położenie na mapie gminy Ruda-Huta  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu chełmskiego  | |
 51°14′10,0320″N 23°35′38,8374″E/51,236120 23,594121
| |
Parafia Świętego Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie-Hucie – parafia rzymskokatolicka w Rudzie-Hucie, należąca do archidiecezji lubelskiej i Dekanatu Chełm – Wschód, erygowana w 1923 r.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Starania o utworzenie parafii rzymskokatolickiej w Rudzie Hucie podejmowane były przed I wojną światową. Zabiegom tym sprzyjał właściciel miejscowej huty szkła, Uszer Sygał, który na uposażenie parafii ofiarował wstępnie osiem mórg ziemi. Wybuch wojny przeszkodził w realizacji tych planów. Po zakończeniu wojny ponownie podjęto starania o utworzenie parafii, czemu sprzyjało znaczne oddalenie od macierzystego kościoła parafialnego w Uhrusku i zniszczenie prawosławnej świątyni parafialnej w Rudzie. W celu utworzenia parafii ukonstytuował się komitet organizacyjny, który uzyskał od właściciela huty grunt pod budowę kościoła (2 morgi) i zaczął gromadzić środki na budowę świątyni. Za zebrane pieniądze zakupiono niewielki drewniany kościół zbudowany w Dorohusku przez legionistów marszałka Józefa Piłsudskiego. Wiosną 1923 r. zakończono prace budowlane w Rudzie Hucie. 1 maja 1923 r. biskup podlaski Henryk Przeździecki erygował parafię w Rudzie Hucie, włączając ją do struktur diecezji podlaskiej (dekanat Włodawa). Pierwszym proboszczem został ks. Leon Łęga, przybyły z diecezji kamienieckiej na Podolu. Na mocy bulli papieskiej Vixdum Poloniae Unitas z 28.10.1925 parafia przeszła do diecezji lubelskiej. Obejmowała wówczas następujące miejscowości: Chromówka, Gdola, Gotówka (województwo lubelskie), Hniszów-Kolonia, Jazików, Karolinów (województwo lubelskie), Leśniczówka (powiat chełmski), Marynin (gmina Ruda-Huta), Miłosław (województwo lubelskie), Poczekajka (gmina Ruda-Huta), Ruda-Huta, Ruda-Opalin, Ruda (powiat chełmski), Rudka (gmina Ruda-Huta), Tarnówka, Zarudnia[1]. W latach sześćdziesiątych XX w. do parafii przyłączono wieś Iłowę, odłączoną od parafii rzymskokatolickiej w Uhrusku. Na mocy specjalnego przywileju biskupów lubelskiego i siedleckiego mieszkańcy wsi mogli swobodnie korzystać z posługi duszpasterskiej obu parafii[2].
Po drugiej wojnie światowej rozpoczęto starania o budowę nowej, murowanej świątyni. Pierwotny projekt przewidywał budowlę trójnawową z dwuwieżową fasadą wzorowaną na byłej unickiej katedrze chełmskiej. Ostatecznie w latach 1952–1962 dzięki wysiłkom ks. Jana Dudka zrealizowano skromniejszy projekt. 22 sierpnia 1954 r.okupoświęcono nawę główną, w 1956 dokończono budowę wieży (sygnaturki), a w 1960 poświęcono nowe, piętnastogłosowe organy, zbudowane w wytwórni Stefana Krukowskiego w Piotrkowie Trybunalskim. Konsekracji nowej świątyni dokonał bp lubelski Piotr Kałwa 13 maja 1962 roku. W kościele w lewej nawie bocznej znajdował się zabytkowy, późnobarokowy ołtarz z obrazem św. Rodziny, usunięty w 2016. W prawej nawie bocznej znajduje się Ołtarz Pamięci 1939–1944, upamiętniający ofiary drugiej wojny światowej. W 2004 w kościele zainstalowano sprowadzone z Niemiec (zbudowane ok. 1954) 19-głosowe organy, zmontowane i przebudowane przez Jerzego Kuklę z Lublina[3].
Przy kościele znajduje się dzwonnica, zbudowana w 1966 dla uczczenia Tysiąclecia Chrztu Polski. Na pobliskim cmentarzu parafialnym znajduje się jeden z pierwszych (lub pierwszy) po drugiej wojnie światowej pomnik poległym i pomordowanym na Wołyniu, odsłonięty w 1984[1].
Filie[edytuj | edytuj kod]
- Gotówka (województwo lubelskie), kaplica pw. św. Antoniego Padewskiego
- Rudka (gmina Ruda-Huta), kaplica pw. św. Brata Alberta Chmielowskiego
Proboszczowie[edytuj | edytuj kod]
- ks. Leon Łęga (1923–1925)
- ks. Andrzej Leszczyński (1925–1928)
- ks. Jan Winnicki (1929–1935)
- ks. Stanisław Grzegorczyk (1935–1950)
- ks. Jan Dudek (1950–1963)
- ks. Józef Dec (1963–1969)
- ks. Marian Chmielowski (1969–2002)
- ks. Józef Trąbka (2002–2002)
- ks. Aleksander Tabaka (od 2002)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b A. Franecki, Ślady dziejów gminy Ruda-Huta, Chełm-Ruda Huta 2010, s. 18-26
- ↑ A. Wawryniuk, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego, Chełm 2002, s. 325.
- ↑ Polskie Wirtualne Centrum Organowe
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- A. Franecki, Ślady dziejów gminy Ruda-Huta, Chełm-Ruda Huta 2010, s. 18-26.
- A. Franecki, Początki rzymskokatolickiej parafii w Rudzie-Hucie, „Przegląd Wydarzeń w Gminie Ruda-Huta”, 2013, nr 4(32), s. 10–11.
- Informacje o parafii na stronie archidiecezji lubelskiej