Portal:Węgry/Szablony
Tu znajduje się strona z szablonami wykorzystanymi na Portalu:Węgry lub takimi, które wkrótce będą na nim wykorzystane.
Aktualności[edytuj | edytuj kod]
- 19 września: Podczas demonstracji przeciwrządowych na Węgrzech, doszło w nocy z 18 na 19 września w Budapeszcie do poważnych zajść. Ich powodem było odkryte w weekend nagranie przemówienia lewicowego premiera Ferenc Gyurcsánya, w którym przyznaje, iż przed wyborami w kwietniu wielokrotnie podawał nieprawdziwe informacje, dotyczące sytuacji gospodarczej i deficytu budżetu państwa, Demonstranci domagali się ustąpienia Gyurcsánya, zajęli budynki państwowej RTV i wymusili przerwę w transmisji programów. Podczas walk ulicznych z policją zostało rannych ok. 150-200 osób. link
- 20 sierpnia: Gwałtowna burza zakłóciła obchody święta dnia św. Stefana. Około 21:00 zebrały się setki tys. widzów chętnych zobaczyć pokazy sztucznych ogni nad Dunajem. Zostali oni zaskoczeni przez burzę i gwałtowne porywy wiatru sięgające do 120km/h. W ich wyniku zginęło 5 osób a ponad 200 zostało rannych, a szkody materialne sięgają milionów euro. link
- 26 lipca: Przesunięcie daty wprowadzenia euro na Węgrzech na rok 2010 albo później jest do zaakceptowania, stwierdził minister gospodarki János Kóka. Początkowo planowano wprowadzenie euro w roku 2008, jednak ze względu na zadłużenie i deficyt budżetowy należy liczyć się z późniejszym terminem.
Czy wiesz...[edytuj | edytuj kod]
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
Portal:Węgry/Podział administracyjny
Geografia[edytuj | edytuj kod]
- Ogólne: Geografia Węgier
- Krainy geograficzne: Badacsony, Baczka, Puszta, Mała Nizina Węgierska, Kotlina Panońska, Sváb-Törökország, Szekszárd, Villány-Siklós
- Regiony należące kiedyś do Węgier: Siedmiogród, Banat, Seklerszczyzna, Felvidék
- Łańcuchy górskie: Börzsöny, Góry Bukowe, Las Bakoński, Mátra, Mecsek
- Góry: Kékes
- Najniższy punkt: Gyálarét (78 m)
- Wody:
- Ochrona przyrody: Parki narodowe na Węgrzech
Historia[edytuj | edytuj kod]
- Przegląd: Historia Węgier
- Ogólne: Królestwo Węgier - Austro-Węgry - Ludy ugrofińskie - Węgrzy
- Średniowiecze (do ok. 1450):
- Pojęcia: Andegawenia - Arpadowie - Złota Orda - Jagiellonowie – Mongołowie
- Wydarzenia: Bitwa pod Kalbsrieth (933) - Bitwa nad rzeką Lech (955) - Pokój w Ołomuńcu (1479)
- Osobowości: Zoltán - Arpad - Stefan I Święty - Jan Hunyady - Władysław Hunyady - Władysław Pogrobowiec
- Nowożytna (do 1789):
- Pojęcia: Habsburgowie - Labancowie - Kurucowie
- Wydarzenia: Powstanie Rakoczego - Bitwa pod Mohaczem (1526) - Bitwa pod Mohaczem (1687)
- Osobowości: Gábor Bethlen - Franciszek II Rakoczy - Ludwik II Jagiellończyk
- Nowożytna (do 1945):
- Pojęcia: Regent Horthy - Strzałokrzyżowcy - Traktat w Trianon - Wiedeński werdykt - Austriacko-Węgierska Ugoda - Austro-Węgry - Zalitawia - Madziaryzacja - Magnat
- Wydarzenia: Powstanie węgierskie 1848 - Bitwa pod Gorlicami - Bitwy nad Isonzo
- Osobowości: Lajos Kossuth - Miklós Horthy - István Széchenyi - Ferenc Deák
- Nowożytna (od 1945):
- Pojęcia: Węgierska Socjalistyczna Partia Robotnicza - Układ Warszawski - Partnership for Peace - NATO - Rozszerzenie UE
- Wydarzenia: Powstanie węgierskie 1956
- Osobowości: Mátyás Rákosi - János Kádár - Imre Nagy
- Symbole: Korona Świętego Stefana
Kuchnia[edytuj | edytuj kod]
Sport[edytuj | edytuj kod]
- Piłka nożna: Reprezentacja Węgier w piłce nożnej - Złota jedenastka - Magyar Labdarúgó Szövetség - Újpest FC – Ferencvárosi TC
- Formuła 1: Grand Prix Węgier
- Osobowości: Adrián Annus - Viktor Barna - József Bozsik - László Cseh - Krisztina Egerszegi - Róbert Fazekas - Péter Lékó - Judit Polgár - Ferenc Puskás - dalsi...
Dobry artykuł[edytuj | edytuj kod]
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
- Autostrady na Węgrzech (autópálya): Autostrada M0 (Węgry), Autostrada M1 (Węgry), Autostrada M3 (Węgry), Autostrada M15 (Węgry), Autostrada M30 (Węgry), Autostrada M70 (Węgry)
- Przedsiębiorstwa z siedzibą na Węgrzech: MÁV - MOL - Magyar Telekom - Malév - OTP Bank - Rába - Apenta - AUDI HUNGARIA MOTOR Kft. - Chio-Wolf Magyarország - Dreher - Ganz - GE Ungarn - Gedeon Richter - Graphisoft - Nestlé Ungarn - Pannon-GSM - Pharmavit - Zwack - Pick
- Waluta: Forint - Pengő
Postać miesiąca[edytuj | edytuj kod]
Artykuły do zrobienia[edytuj | edytuj kod]
- Hatvan (hu) - Herend (hu) - Tibor Gyurkovics - Ferenc Kölcsey (hu) - Kelemen Mikes (hu) - Árpád Szakasits (en) - Mátyás Szűrös (en) - Ferenc Glatz - Tamás Ascher - István Örkény (hu) - József Katona (hu) - Nemzetbiztonsági Hivatal (en) - Zsolt Harsányi - György Márkus / György Markus / Gyoergy Markus / Gyorgy Markus (en) - Étienne Balázs (Etienne Balázs / István Balázs) (en) - Etienne Hajdu (Étienne Hajdu, Étienne Hajdú, István Hajdú) (en) - Kolloniotsch - Eduard Wertheimer / Ede Wertheimer - Zoltán Kocsis (en) (hu) - Tibor Serly (en) (hu) - Ernő Dohnányi (en) - Joseph Joachim (en) - Edda (de) - Hungaria (de) - Neo (de) - Romano Drom (de)
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Kultura[edytuj | edytuj kod]
- Film: Mephisto (film) - Being Julia - Kontrolerzy
- Grupy etniczne i narodowe: Węgrzy - Romowie - Niemcy (Donauschwaben) - Serbowie - Słowacy - Rumuni - Żydzi
- Kuchnia węgierska: Gulasz (węg. pörkölt) - Szegediner i Debrecziner (kiełbasy) - Leczo - Tokaj - Langosz - Papryka - Erős Pista - Gyümölcsleves (węgierska zupa owocowa) - Halászlé (węgierska zupa rybna) - Tokań - Salami
- Literatura, język i dzieła literackie: Literatura węgierska – Język węgierski - Język słowacki - Język romski – Tragedia człowieka – Hunor i Magor –Nyugat
- na liście światowego dziedzictwa UNESCO: nabrzeże Dunaju i zamek Buda w Budapeszcie – wieś Hollókő – jaskinie Aggtelek – Opactwo benedyktyńskie w Pannonhalma – Park Narodowy Hortobágy – wczesnochrześcijański grobowiec w Peczu – obszar nad Jeziorem Nezyderskim - winnice tokajskie (Tokaj-Hegyalja)
- Media
- Prasa: Magyar Nemzet - Magyar Hírlap - Népszabadság - Népszava - Budapester Zeitung - Pester Lloyd – Nyugat
- Stacje telewizyjne: Duna TV - MTV - TV2 - RTL Klub - hir TV
- Stacje radiowe: Bartók Rádió - Budapest Rádió - Danubius Rádió - Juventus Rádió - Kossuth Rádió - Petőfi Rádió - Radiocafé 98.6 - Sláger Rádió - Tilos Rádió
- Muzyka i taniec:
- Nauka i Oświata: Uniwersytet Andrássy - Uniwersytet w Debreczynie - Uniwersytet w Segedynie - Węgierska Akademia Nauk - Uniwersytety na Węgrzech - Fasori Gimnázium
- Osobowości:
- Filmowcy:
- Aktorzy: Géza von Bolváry - István Bubik - María Corda - Gábor Egressy - Paul Lukas - Zsa Zsa Gabor
- Reżyserzy: Nimród Antal - Márta Mészáros - István Szabó - Béla Tarr
- Muzycy:
- Kompozytorzy: Valentin Bakfark - Béla Bartók - Ernő Dohnányi - Ferenc Erkel - Peter Eötvös - Imre Kálmán - Zoltán Kodály - Joseph Kosma - György Kurtág- Ferenc Lehár - György Ligeti - Franz Liszt
- Dyrygenci: Antal Doráti - Peter Eötvös - István Kertész - Artur Nikisch - Eugene Ormandy - Hans Richter - Fritz Reiner - Georg Solti - George Szell
- Instrumentaliści: Géza Anda - Leopold Auer - László Sáry - György Cziffra - Joseph Joachim - Zoltán Kocsis - András Schiff - Tibor Serly
- Malarze: Miklós Barabás - Gyula Benczúr - Adolf Fényes - Lajos Kassák - Tivadar Kosztka Csontváry - Mihály Munkácsy - László Moholy-Nagy - József Rippl-Rónai - Pál Szinyei Merse - Mihály Zichy - dalsi...
- Naukowcy: György Békésy - László Bíró - Loránd Eötvös - Paul Erdős - Leopold Fejér - János Harsányi - John Kemeny - Imre Lakatos - György Lukács - Ervin László - John von Neumann - János Rácz - Tibor Radó - Frigyes Riesz - Ignaz Semmelweis - Albert Szent-Györgyi - Leó Szilárd - Sámuel Teleki - Edward Teller - Eugene Wigner - dalsi..
- Pisarze: Endre Ady - János Arany - Péter Esterházy - Mór Jókai - Attila József - Imre Kertész - Sándor Márai - István Örkény - Sándor Petőfi - Mihály Vörösmarty - dalsi...
- Religie: Kościół rzymskokatolicki - Węgierski kościół greckokatolicki - Kalwinizm - Luteranizm - Judaizm - Baptyści
- Sztuki piękne i Architektura: Most Wolności - Baszta Rybacka - Kościół św. Mateusza (Budapest) - Budapeszteńskie Termy - Metro w Budapeszcie - Parlament - Węgierska Galeria Narodowa - Most Łańcuchowy - Most Elżbiety