Przeziorowa Turnia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeziorowa Turnia
Ilustracja
Przeziorowa Turnia (wśród podpisanych formacji)
Państwo

 Słowacja

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

1848 m n.p.m.

Wybitność

15 m

Pierwsze wejście

14 lipca 1924
Jan Humpola i Mieczysław Świerz

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum po prawej na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Przeziorowa Turnia”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Przeziorowa Turnia”
Ziemia49°11′36,4″N 20°06′31,8″E/49,193444 20,108833

Przeziorowa Turnia słow. Prostredná Bielovodská veža[1], 1848 m[2]) – turnia we wschodniej grani masywu Młynarza (dokładnie Wielkiego Młynarza) w słowackiej części Tatr Wysokich. Oddzielona jest od Nawiesistej Turni (na wschodzie) siodłem Niżniej Białowodzkiej Przełączki. W grani łączącej Przeziorową Turnię z Upłaziastą Turnią znajdują się kolejno:

Południowa ściana Przeziorowej ma wysokość około 100 m i opada do górnej części Białowodzkiego Żlebu. Od prawej strony ograniczona jest litym filarem. Po jego lewej stronie opada z wierzchołka turni trawiasta depresja, u podnóża której znajduje się 20-metrowe usypisko, powstałe w wyniku obsunięcia się darni. Na północną stronę turnia opada 280-metrowej wysokości ścianą. Jej dolna część jest trawiasto-skalista, miejscami bardzo krucha. Przechodzi w grzędę oddzielająca Młynarczykowy Żleb od Młynarkowego Żlebu. Dolna ostroga tej grzędy kończy się na mokrych progach tych żlebów. Około 100 m powyżej nich ściana rozszerza się i tworzy duży, trawiasty taras. Powyżej niego znajduje się górna część ściany o wysokości około 180 m. Zbudowana jest z litej skały silnie poprzerastanej trawkami. Środkową część ściany stanowi wielkie zacięcie, którym prowadzi droga wspinaczkowa nr 2. Droga nr 3 prowadzi filarem po lewej stronie zacięcia[4].

Nazwa turni pochodzi od tego, że znajduje się w niej otwór (w gwarze podhalańskiej przezior)[5]. W istocie są to 3 okna skalne w zachodniej grani. Są widoczne z Doliny Białej Wody[4].

Drogi wspinaczkowe[edytuj | edytuj kod]

Pierwszego wejścia turystycznego (przy przejściu granią) na wierzchołek Przeziorowej Turni dokonali zapewne Jan Humpola i Mieczysław Świerz, a miało to miejsce 14 lipca 1924 r.[5].

  1. Z Przeziorowej Szczerbiny; II w skali tatrzańskiej, czas przejścia 10 min
  2. Prawą częścią ściany północnej; IV+, A0, 7 godz.
  3. Środkową częścią ściany północnej; V, 4 godz.[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2020-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  2. a b Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online].
  3. Jarosław Januszewski,Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski, Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000, Warszawa: Geosystems Polska Sp. z o.o., 2005, ISBN 83-909352-2-8
  4. a b c Władysław Cywiński, Młynarz. Przewodnik szczegółowy, tom 6, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1998, ISBN 83-7104-011-3
  5. a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VII. Żabia Przełęcz Wyżnia – Żabia Czuba, Warszawa: Sport i Turystyka, 1954