Ross Martin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ross Martin
Ilustracja
Ross Martin (1967)
Imię i nazwisko

Martin Rosenblatt

Data i miejsce urodzenia

22 marca 1920
Gródek, Polska

Data i miejsce śmierci

3 lipca 1981
Ramona

Zawód

aktor

Współmałżonek

Muriel B. Weiss
(1941–1965; jej śmierć)
Olavee Lucile Martin
(1967–1981; jego śmierć)

Lata aktywności

1946–1981

Ross Martin, właśc. Martin Rosenblatt (ur. 22 marca 1920 w Gródku, zm. 3 lipca 1981 w Ramona) – amerykański aktor charakterystyczny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Gródku w Polsce (obecnie Horodok na Ukrainie) w rodzinie polsko–żydowskiej jako syn Sarah Lerner i Isaka Rosenblattów[1]. Gdy miał zaledwie kilka miesięcy wraz rodzicami wyemigrował do Nowego Jorku[2]. Miał młodszą siostrę Miriam May (ur. 20 czerwca 1924, zm. 9 lutego 2020)[1]. Dzieciństwo spędził w Lower East Side na Manhattanie i mówił tylko w jidysz, po polsku i rosyjsku, zanim w wieku pięciu lat zaczął mówić po angielsku[2]. Uczęszczał do City College of New York, gdzie ukończył studia z wyróżnieniem na wydziale marketingu. Później otrzymał stypendium i studiował prawo w National School of Law w Waszyngtonie.

Jako swój zawód wybrał aktorstwo i już jako nastolatek został połową wodewilowego zespołu Ross & West. Od tego momentu rozpoczął karierę w radiu i telewizji, zanim w 1953 zadebiutował na Broadwayu w roli doktora Egelhofera w komedii muzycznej Bena Hechta Hazel Flagg[3]. Po trasie koncertowej w musicalu Faceci i laleczki jako Nathan Detroit, w 1957 powrócił na Broadway, aby zagrać w musicalu Shinbone Alley u boku Earthy Kitt i Eddiego Brackena.

Od 1949 regularnie występował gościnnie na małym ekranie w serialach telewizyjnych, zanim został obsadzony w roli sierżanta Andre Fodora w dramacie fantastycznonaukowym Podbój kosmosu (Conquest of Space, 1955)[4]. Rola przestępcy Garlanda Humphreya „Reda” Lyncha w dreszczowcu neo-noir Blake’a Edwardsa Próba terroru (1962) z Lee Remick przyniosła mu nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego[5][6]. Przez cztery sezony od 17 września 1965 do 11 kwietnia 1969 grał rolę Artemusa Gordona w serialu CBS Dziki dziki Zachód (The Wild Wild West)[7], za którą w 1969 był nominowany do nagrody Emmy[8]. W odcinku serialu NBC Najwięksi bohaterowie Biblii (Greatest Heroes of the Bible) – pt. Ofiara Abrahama (Abraham’s Sacrifice, 1979) wystąpił jako Zingar.

17 czerwca 1941 zawarł związek małżeński z Muriel B. Weiss, która zmarła 15 marca 1965 na nowotwór złośliwy. Mieli troje dzieci – syna George’a oraz dwie córki – Phyllis i Rebeccę. 10 września 1967 poślubił Olavee Lucile Parsons.

3 lipca 1981 Martin w wieku 61 lat doznał śmiertelnego zawału serca po grze w tenisa na ranczu tenisowym San Vincente w klubie hrabstwa San Diego w Ramona w Kalifornii. Został przewieziony do szpitala Pomerado w Poway w Kalifornii, ale po przybyciu na miejsce stwierdzono zgon[9].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy[edytuj | edytuj kod]

Seriale[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Ross Martin (1920–1981). Find a Grave. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).
  2. a b Richard Benjamin Biography. Ross-Martin-Remembered.com. [dostęp 2024-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-01)]. (ang.).
  3. Ross Martin. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).
  4. Ross Martin. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).
  5. Ross Martin Awards. GoldenGlobes.org. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).
  6. Ross Martin Awards. AllMovie. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).
  7. Ross Martin Biography. AllMovie. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).
  8. Ross Martin Awards. Emmys.com. [dostęp 2024-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-01)]. (ang.).
  9. Funeral services will be held Tuesday for actor Ross.... United Press International. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]