Starostwo niepołomickie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Starostwo niepołomickie było położone ponad 20 km na wschód od Krakowa. Na Wschodzie sąsiadowało ze Starostwem krzeczowskim.

Historia[edytuj | edytuj kod]

  • Przed rokiem 1365 król wydzielił dobra stołowe niepołomickie jako podrzęctwo podlegające wielkorządcy krakowskiemu. W 1365 r. Florian Kątski z Drużkowa - podrządczy niepołomicki.
  • Około 1442 r. podrzęctwo zostało wyłączone z podległości wielkorządcy krakowskiego i utworzono tu tak zwane starostwo niegrodowe niepołomickie. Pierwszym starostą został Michał Dybacz.

Utworzenie starostwa łączy się z zastawieniem dóbr niepołomickich przez króla Władysława III Warneńczyka dwóm braciom: Piotrowi i Michałowi Dybaczom. Miało to miejsce 16 czerwca 1442 r. Potem Michał Dybacz daje kolejne pieniądze królowi, tym razem pod zastaw wsi Siedlec. Stało się to 21 września 1444r., a zatem na krótko przed śmiercią króla.

W roku 1465/67 Michał Dybacz był już szlachcicem i zarządcą wsi Siedlec. W jego ręku musiało także być starostwo, co mamy poświadczone do 1471 roku. W okresie od 2 stycznia 1475 r. do 18 marca Michał Dybacz był burgrabią (zarządcą zamku), starostą całych dóbr był Wawrzyniec Popowski

Terytorium[edytuj | edytuj kod]

Starostwo niegrodowe niepołomickie obejmowało: Baczków, Bieńkowice (przejściowo), Bratucice, Cikowice, Damienice, Drwinię, Gawłówek, Kłaj, Mikluszowice, Proszówki, Rudno, Stanisławice, Stare Brzesko, Trawnik, Wolę Batorską (Czyste Brzegi), Wolę Zabierzowską, Zabierzów Bocheński.

Starostowie[edytuj | edytuj kod]

Michał Dybacz do 1471

Od 2 II 1475 r. do 18 marca Michał Dybacz był burgrabią, a starostą całych dóbr był Wacław Popowski

Jan Michał Czuryło h. Radwan z Wygnanowa 1487(85) - 1517

Stanisław Czuryło (s. Jana) 1517 - 1550 włączenie Bratucic do ekonomii (1527-1545)

Marcin Czuryło (s. Stanisława) 1550 - 1563

Grzegorz Branicki h. Gryf 1563 - 1585

Jan Branicki 1585 - 1611

Anna Branicka 1611 -

Jan Płaza h. Topór 1612 - 1615

Stanisław Witowski h. Jastrzębiec 1615 - 1633

Adrian Braniewski 1633 - 1633

Stanisław Lubomirski h. Szreniawa 1635 - 1636

Aleksander Lubomirski h. Szreniawa 1637 - 1677 (1625 - 46 PS)

Józef Karol Lubomirski h. Szreniawa 1688 - 1702

Teofila Zasławska Ostrogska 1702 - 1710

Wilhelm Mier 1715 - 1724

Gaspar Ernest Blumenthal 1725 - 1728 zarządca Franciszek Miklaszewski

Jeży Marcin Ożarowski 1729 - 1735

Jan Małachowski 1735 - 1736

Michał (Mikołaj) Święcicki 1736 - 1738 poddzierżawca Maciej Bartsch

Stanisław Antoni Jaszewski 1738 - 1744

hr Jerzy Jan Detlov Flemming 1744 - 1763

Stanisław Łętowski 1763 - 1765 Ludwik Moszczeński do 1765

Józef Melchior Jerowski 1765 - 1767

Wojciech Kluszewski 1767 - 1779 (V- Zdrojewski)

Mikołaj Benoe 1780 - 1795

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Michał Kozera "Kościół parafialny i zamek królewski w Niepołomicach dzieje znane i nieznane 1340 - 1990" Kraków 1994
  • J. Zinkow "Wokół Niepołomic i Puszczy Niepołomickiej" Niepołomice 1997
  • Tadeusz Zuzia "Kilka zdań o gminie Rzezawa" Rzezawa 2012