Walentin Wariennikow

Walentin Wariennikow
Валентин Иванович Варенников
	generał armii
Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1923 ; Krasnodar
Data i miejsce śmierci	6 maja 2009 ; Moskwa
	Przebieg służby
Lata służby	1941–1991
Siły zbrojne	Armia Czerwona; Armia Radziecka
Stanowiska	dowódca Nadkarpackiego OW i Wojsk Lądowych,; zastępca ministra obrony,; zastępca szefa SG Armii Radzieckiej
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: bitwa stalingradzka,; bitwa o Berlin;; wojna wietnamska;; interwencja w Afganistanie: operacja Magistrala; katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu
Późniejsza praca	parlamentarzysta
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Walentin Iwanowicz Wariennikow (ros. Валентин Иванович Варенников; ur. 15 grudnia 1923 w Krasnodarze, zm. 6 maja 2009 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, generał armii, dowódca Wojsk Lądowych – zastępca ministra obrony ZSRR, rosyjski działacz kombatancki, polityk, deputowany do Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej 2., 3. i 4. kadencji (1996–2007), Bohater Związku Radzieckiego (1988).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny kozackiej. W czasie II wojny światowej uczestniczył m.in. w obronie Stalingradu, bitwie o Dniepr oraz w walkach o uchwycenie i rozszerzenie przyczółka magnuszewskiego (gdzie został ranny), walkach o Warszawę, walkach w rejonie Kostrzyna nad Odrą i Berlin jako dowódca artylerii 101 gwardyjskiego pułku piechoty 35 Gwardyjskiej Dywizji Piechoty 8 Gwardyjskiej Armii. 9 maja 1945 uczestniczył w Defiladzie Zwycięstwa na Placu Czerwonym w Moskwie. Po wojnie służył w Grupie Wojsk Radzieckich w Niemczech i od 1950 w Kijowskim Okręgu Wojskowym, w 1954 ukończył Akademię Wojskową im. Frunzego. Był wysyłany na misje w czasie walk w Wietnamie i Libanie, wizytował armie Syrii, Etiopii i Angoli, uczestniczył w interwencji w Afganistanie. Dowodził jedną z armii wojsk radzieckich stacjonujących w NRD. Był dowódcą Nadkarpackiego Okręgu Wojskowego i Wojsk Lądowych oraz zastępca ministra obrony ZSRR.

W 1986 wydawał rozkazy żołnierzom skierowanym do gaszenia pożaru w elektrowni atomowej w Czarnobylu. Do 1989 sprawował funkcję pierwszego zastępcy szefa Sztabu Generalnego.

W sierpniu 1991 był jednym z liderów nieudanego puczu przeciwko Michaiłowi Gorbaczowowi. Jako jedyny z uczestników odmówił przyjęcia amnestii i zażądał procesu sądowego – w 1994 został uniewinniony.

Trzykrotnie był wybierany na deputowanego do Dumy Państwowej – niższej izby rosyjskiego parlamentu, po raz ostatni w 2003.

Awanse[edytuj | edytuj kod]

sierżant (1941)
porucznik (1942)
starszy porucznik (1943)
kapitan (1945)
major (1949)
podpułkownik (1954)
generał major (1965)
generał porucznik (29 kwietnia 1970)
generał pułkownik
generał armii (17 lutego 1978)

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (3 marca 1988)
Order „Za zasługi wojskowe” (9 maja 2004)
Order Lenina – dwukrotnie
Order Rewolucji Październikowej
Order Czerwonego Sztandaru – czterokrotnie
Order Kutuzowa I klasy
Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
Order Wojny Ojczyźnianej II klasy – dwukrotnie
Order Czerwonej Gwiazdy
Order „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR” III stopnia
Medal „Za zasługi bojowe”
Medal „Za obronę Stalingradu”
Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal „Za wyzwolenie Warszawy”
Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal jubileuszowy „50-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty”
Medal jubileuszowy „40 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
Order Rewolucji Saurskiej (Afganistan)
Order Czerwonego Sztandaru (Afganistan)
Medal 10-lecia wyjścia wojsk radzieckich z Afganistanu (Białoruś)
Nagroda Leninowska (1990)
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
Srebrny Order Zasługi dla Ojczyzny (NRD)
Order Tudora Vladimirescu (Rumunia)
Order Flagi Narodowej (Korea Północna)
Order Ludowej Republiki Bułgarii II klasy (Bułgaria, dwukrotnie)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 30, Moskwa 1969–1978, s. 582–583 (ros.).
ВАРЕННИКОВ Валентин Иванович, [w:] Герои страны [online] (ros.).
Zmarł najwierniejszy żołnierz ZSRR, „Gazeta Wyborcza” .