Wierzawice
50°14′09″N 22°27′05″E/50,235833 22,451389| wieś | |
.jpg) Kościół pw. MB Wspomożycielki Wiernych | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
17 |
| Kod pocztowy |
37-300[4] |
| Tablice rejestracyjne |
RLE |
| SIMC |
0654078[5] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Leżajsk  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu leżajskiego  | |
| 50°14′09″N 22°27′05″E/50,235833 22,451389[1]
| |
.jpg)
.jpg)
Wierzawice – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie leżajskim, w gminie Leżajsk[5][6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0654084 | Folwark-Lizaki | część wsi |
| 0654090 | Na Dole | część wsi |
| 0654109 | Na Piasku | część wsi |
| 0654115 | Na Piziakach | część wsi |
| 0654121 | Żołyniówki | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
W dokumencie z dnia 23 kwietnia 1390 roku, sporządzonym na zamku w Krzeszowie, zachowanym w oryginale w Archiwum Koronnym Jana Zamojskiego, s. 85-88 oraz 583-584 zapisano, że Jaśko Kustra, dziedzic zamku krzeszowskiego powierza niejakiemu Michałowi lokację wsi Wierzawice na prawie magdeburskim.
W 1515 roku wieś była wzmiankowana w regestrach poborowych, które zapisali poborcy podatkowi ziemi przemyskiej, jako Vyerzeycze, i posiadała 12 łanów gruntów rolnych i młyn[7]. W 1565 roku wieś wymieniona jako Wierzaicza w starostwie leżajskim, która miała 23 kmieci, 4 bartników i 1 "rybitwę" w Jeziorze Sanowskim.
Wieś królewska Wierzaice, w 1589 roku była położona w starostwie niegrodowym leżajskim w województwie ruskim[8]. W 1628 roku wieś posiadała 10 łanów kmiecych[9].
W 1656 roku wieś zniszczyli Szwedzi w czasie potopu, a rok potem doprowadzili do zgliszcz Węgrzy Jerzego II Rakoczego. Wieś starostwa leżajskiego położona w powiecie przemyskim, jej posiadaczem był Andrzej Potocki, została spustoszona w czasie najazdu tatarskiego w 1672 roku[10]. W 1674 roku w Wierzawicach było 80 domów[11]. W 1921 roku w Wierzawicach było 417 domów.
W Wierzawicach działa Modelarski Klub Lotniczy im. Eugeniusza Kujana – nieżyjącego założyciela klubu i m.in. dyrektora szkoły podstawowej[12]. Na torze modelarskim (położonym obok remizy Straży Pożarnej) odbywały się otwarte Mistrzostwa Polski, czy zawody modeli latających zaliczane do Pucharu Świata.
W Wierzawicach funkcjonuje również Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Wierzawice.
Kościół[edytuj | edytuj kod]
W 1390 roku w trakcie lokacji wioski, uposażono parafię, która później została zlikwidowana. Następnie na początku XVII wieku, w Wierzawicach zbudowano kościół filialny pw. św. Marii Magdaleny, który został konsekrowany w 1611 roku. Kościół ten był obsługiwany przez Bożogrobców z Leżajska, lecz później został zniszczony[13].
Pochodzący z Wierzawic, ks. Jan Keller przekazał rodzinny budynek na utworzenie parafii. W 1967 roku do Wierzawic, został skierowany ks. Czesław Rzeszutek, w celu organizacji parafii. W 1972 roku w budynku mieszkalnym została utworzona kaplica, a w 1972 roku erygowano parafię. W latach 1981–1984 pomimo trudności ze strony władz państwowych, zbudowano murowany kościół pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, który został w 1984 roku poświęcony przez ks. Michała Kochmana. 30 września 1993 roku kościół został konsekrowany przez abpa Józefa Michalika[13].
Oświata[edytuj | edytuj kod]
Początki szkolnictwa w Wierzawicach, są datowane na 1881 rok, gdy powstała szkoła, o której wzmiankuje Schematyzm Diecezji Przemyskiej z 1882 roku (Schola 4. cl. pueror. et 3 cl. puellar. et 1. in Wierzawice)[14]. W latach 1882–1885 szkoła była wzmiankowana, jako niezreorganizowana, a w latach 1885–1911 była 1-klasowa, a od 1911 roku 4-klasowa.
Po II wojnie światowej część uczniów z powodu braku miejsca w budynku szkolnym, uczyła się w wynajmowanych domach prywatnych, w latach 1961–1964 dokonano rozbudowy szkoły. Za czasów dyrektora Eugeniusza Kujana, w latach 1992–1996 ponownie rozbudowano szkołę (druga kondygnacja i sala gimnastyczna)[15].
Sport[edytuj | edytuj kod]
W Wierzawicach działa klub piłkarski San Wierzawice, który został założony w 1946 roku. W sezonie 2020/2021 „San” gra w klasie A w grupie Stalowa Wola II[16].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146832
- ↑ Wieś Wierzawice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-03-19], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-19].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1450 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Wierzawice na stronie Regestru poborowego 1515 (s. 139) [dostęp 2017-07-04]
[Cytat: Vyerzeycze, la. 12, mol. man. gr. 6, tab. brax. fert.] - ↑ Aleksander Jabłonowskim. Źródła dziejowe. Tom XVIII, część I. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. Tom VII, część 1. Ziemie Ruskie, Ruś Czerwona Warszawa. 1902. (s. 23) [dostęp 2017-07-04]
[Cytat: Wierzaice, lan. 10½, mol. 2 rot., hort. c. agr. 6, inq. c. pec. 6, inq. paup. 15, art. 1, piscator 1.] - ↑ Zdzisław Budzyński i Kazimierz Przyboś. Polska południowo-wschodnia w epoce nowożytnej. Źródła dziejowe, tom I, część 1. Rejestr poborowy ziemi przemyskiej 1628. Wydawnictwo WSP. Rzeszów 1997 ISBN 83-87288-55-1 (s. 167)
[Cytat: Wierzayce: de laneis 10 cum medio per gr 30; molendina 2 korzecznik emptitia [sic] 2 rotarum per gr 24; hortulani in agris residentes 6 per gr. 6; inquilini pecora habentes 6 per gr 8; inquilini pauperes 15 per gr 2; artifex 1 gr 4; Piscator 1 gr 8 ............... 17/27/0[16/9/0] - ↑ Andrzej Gliwa, Wykaz zniszczeń we wsiach i miastach ziemi przemyskiej po najeździe tatarskim z 1672 roku : (cz. I), w: Prace Historyczno-Archiwalne, Tom 13 (2003), Rzeszów 2003, s. 179.
- ↑ Zdzisław Budzyński i Kazimierz Przyboś. Polska południowo-wschodnia w epoce nowożytnej. Źródła dziejowe. Tom I, część 4. Rejestr pogłównego ziemi przemyskiej 1674. ISBN 83-87288-55-1 (s. 48)
[Cytat: Wierzatyce: personis subditorum n[ume]ro 80 facit summa [fl.].......80/0.] - ↑ Strona klubu modelarskiego
- ↑ a b Nowe jutro wierzawickiej parafii Niedziela przemyska 15/2007
- ↑ Schematismus Universi Venerabilis Cleri Saecularis & Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1882 (s. 116) [dostęp 2017-07-01]
- ↑ Historia szkoły w Wierzawicach
- ↑ Strona 90minut.pl
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Wierzawice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 390.
- Wierzawice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 687.
- Mapa katastralna wsi Wierzawice z 1853 roku
Siedziba gminy: Leżajsk
| Wsie | |
|---|---|
| Osady leśne | |
| Części wsi |
|
| Osada wsi |
|
| Przysiółki wsi |
