Wikipedia:Propozycje do Dobrych Artykułów/Judeochrześcijanie
Wygląd
Judeochrześcijanie[edytuj | edytuj kod]
Dyskusja zakończona | |
Rozpoczęcie: 11 września 2021 12:23:53 | Zakończenie: 9 października 2021 12:23:53 |
Wynik: Przyznano |
Artykuł poświęcony wspólnotom religijnym rodzącego się chrześcijaństwa, wywodzącym się ze społeczności żydowskiej wraz z prozelitami, zachowujący judaistyczne tradycje, ryty i pobożność. Wraz z polaryzacją między chrześcijaństwem a judaizmem, grupa ta ewoluowała w kierunku sekt i sukcesywnie zanikała. Zebrałem liczne rozproszone źródła. Jacek555 ✉ 12:23, 11 wrz 2021 (CEST)
- Uwagi merytoryczne
- Nieprzesadnie znam się na apokryfach, ale czy 2 Księga Henocha (wymieniona w grupie Źródła judeochrześcijańskie) i Henoch słowiański (wśród źródeł judaistycznych z interpolacjami chrześcijańskimi) to nie to samo? Panek (dyskusja) 14:13, 17 wrz 2021 (CEST)
- @Panek tak, racja. 1 Księga Henocha to tzw. Henoch etiopski; 2 Księga Henocha to tzw. Henoch słowiański, a 3 Księga Henocha to Henoch hebrajski. Opisałem w uwadze. Jacek555 ✉ 16:08, 17 wrz 2021 (CEST)
- Uwagi językowe
- Niekonsekwencja w pisowni dużą lub małą literą nazw odłamów. Co do zasady, raczej powinno się je pisać małą (tak samo jak chrześcijanie, muzułmanie, protestanci, arianie itd.), nawet gdy są eponimami (pomijając to, że nawet mieszkaniec Nazaretu to nazarejczyk, a nie Nazarejczyk), choć wiem, że właśnie takie nazwy często autorzy lubią pisać dużą. Czasem jest niekonsekwencja w tekście (elkezaici/Elkezaici, ebionici/Ebionici). Rozumiem, że rygorystyczne odróżnienie Żydów (narodu) od żydów (religii) jest w takim tekście trudne, choćby dlatego, że raczej nie ma w nim za wiele o ateistycznych Żydach, a o "bojących się Boga", czyli żydach niebędących Żydami też nie za wiele, i choćby sformułowania "Żydzi z ducha" można odbierać nie tylko religijnie (wtedy by trzeba mieć małą literę), ale i kulturowo (wtedy duża jest dopuszczalna). Panek (dyskusja) 13:51, 17 wrz 2021 (CEST)
- Odruchowo pisałem za źródłami, a większość z nich zapisywała nazwy poszczególnych odłamów czy wspólnot z dużej litery. Dziękuję. Skorygowane. Jacek555 ✉ 16:08, 17 wrz 2021 (CEST)
- "przetransponowało te tofanie" Chodzi o teofanie? Panek (dyskusja) 17:01, 17 wrz 2021 (CEST)
- Oczywiście literówka. Skorygowałem. Jacek555 ✉ 17:10, 17 wrz 2021 (CEST)
- "formuła «błogosławieństwa» piętnująca heretyków lub różnego rodzaju odstępców pojmowana była jako wyłączenie chrześcijan, a o wiele później jako mająca tylko ich na myśli" – chciałoby się dodać "pojmowana była jako dotycząca wyłączenie chrześcijan", ale tak czy siak, ten fragment i następny oznacza to samo, a zapis sugeruje postępujące uściślanie interpretacji tego "błogosławieństwa". Kenraiz (dyskusja) 00:54, 24 wrz 2021 (CEST)
- To cytat, więc nie ingerowałem. Kilka zdań wcześniej czytamy w źródle: domniemanie, że [Birkat ha-Minim] był to powszechny dokument żydowski przeciw chrześcijanom jest niemal na pewno błędem. [...] jednak lokalne synagogi nie tolerowały już obecności chrześcijan, których poddawano udrękom, mogącym nawet doprowadzić do wydawania wyroków śmierci. Dołączyłem ten fragment do artykułu. Jacek555 ✉ 11:12, 24 wrz 2021 (CEST)
- Musi być błąd w tłumaczeniu. Zawsze można skrócić cytat, usuwając niezrozumiały lub błędnie przetłumaczony fragment. W tym wypadku oddać istotę rzeczy można słowami "piętnująca heretyków lub różnego rodzaju odstępców pojmowana była (...) później jako mająca tylko ich na myśli". Kenraiz (dyskusja) 08:03, 25 wrz 2021 (CEST)
- @Kenraiz, nie wiem w czym upatrujesz błąd. Wspomniany cytat mówi o tym, że Birkat ha-Minim dotycząca heretyków była rozumiana jako formuła wyłączenia (cherem, czyli wykluczenia z Synagogi) chrześcijan. A później była już tylko odnoszona do chrześcijan. Być może mylnie, ale mam wrażenie, że odczytujesz słowo „wyłączenie” jako „wyłącznie”. A tak nie jest. Czy w tym rzecz? Jacek555 ✉ 08:34, 25 wrz 2021 (CEST)
- W jednym kawałku zdania jest o "wyłączeniu chrześcijan" (tylko chrześijan, nikt inny nie jest wymieniony), w drugim kawałku zdania jest to samo – "później mająca tylko ich na myśli" – wcześniej też nie miała zgodnie z tym niezgrabnym cytatem. Kenraiz (dyskusja) 08:51, 25 wrz 2021 (CEST)
- @Kenraiz, jasne. Tekst w wersji angielskiej pkt. 69 ujmuje to tak: „Gradually, probably from the beginning of the second century, a formula of “blessing” denouncing heretics or deviants of different sorts was composed to include Christians, and much later, they were the ones specifically targeted”, co można tłumaczyć, że Birkat ha-Minim formułowano tak, by objąć nim chrześcijan, a znacznie później była już na nich nakierowana. Wprowadziłem taką korektę powołując się na tekst angielski. Dziękuję za zwrócenie uwagi. Jacek555 ✉ 10:14, 25 wrz 2021 (CEST)
- W jednym kawałku zdania jest o "wyłączeniu chrześcijan" (tylko chrześijan, nikt inny nie jest wymieniony), w drugim kawałku zdania jest to samo – "później mająca tylko ich na myśli" – wcześniej też nie miała zgodnie z tym niezgrabnym cytatem. Kenraiz (dyskusja) 08:51, 25 wrz 2021 (CEST)
- @Kenraiz, nie wiem w czym upatrujesz błąd. Wspomniany cytat mówi o tym, że Birkat ha-Minim dotycząca heretyków była rozumiana jako formuła wyłączenia (cherem, czyli wykluczenia z Synagogi) chrześcijan. A później była już tylko odnoszona do chrześcijan. Być może mylnie, ale mam wrażenie, że odczytujesz słowo „wyłączenie” jako „wyłącznie”. A tak nie jest. Czy w tym rzecz? Jacek555 ✉ 08:34, 25 wrz 2021 (CEST)
- Musi być błąd w tłumaczeniu. Zawsze można skrócić cytat, usuwając niezrozumiały lub błędnie przetłumaczony fragment. W tym wypadku oddać istotę rzeczy można słowami "piętnująca heretyków lub różnego rodzaju odstępców pojmowana była (...) później jako mająca tylko ich na myśli". Kenraiz (dyskusja) 08:03, 25 wrz 2021 (CEST)
- To cytat, więc nie ingerowałem. Kilka zdań wcześniej czytamy w źródle: domniemanie, że [Birkat ha-Minim] był to powszechny dokument żydowski przeciw chrześcijanom jest niemal na pewno błędem. [...] jednak lokalne synagogi nie tolerowały już obecności chrześcijan, których poddawano udrękom, mogącym nawet doprowadzić do wydawania wyroków śmierci. Dołączyłem ten fragment do artykułu. Jacek555 ✉ 11:12, 24 wrz 2021 (CEST)
- Żydzi jako narów z wielkiej litery jak Polacy, żydzi jako wyznawcy judaizmu jak chrześcijanie z małej, w artykule trochę jest to żonglowane. Czy Sobór jerozolimski na pewno z dużej? Mpn (dyskusja) 08:15, 2 paź 2021 (CEST)
- Zostawiłem zapisy zgodnie z opiniami SJP „Każdą nazwę soboru (...) można zapisać od małej litery, tę pisownię należy uważać za podstawową, ponieważ nazwy wydarzeń i aktów dziejowych zapisujemy małymi literami. Możliwy jest jednak – na prawach wariantu – zapis wielką literą.” Znaczna część źródeł stosowała zapis z dużej litery, więc tego nie zmieniałem. Zaś w zakresie zapisu Żyd/żyd: „Trudno oddzielić wyznanie od narodowości, często nie mamy po prostu wystarczającej wiedzy. Nawet zaś jeśli zasady ortografii w świetle dostępnych faktów przemawiają za tym, aby użyć małej litery, taka decyzja jest ryzykowna: czytelnik może nie zrozumieć naszych intencji. Dlatego w razie wątpliwości doradzam pisownię wielką literą.” W I/II wieku występował zasadnicza tożsamość narodowości/przynależności etnicznej (?) i wyznania. Jacek555 ✉ 09:13, 2 paź 2021 (CEST)
- Uwagi dot. uźródłowienia
- Uwagi dot. neutralności
- Problemy techniczne
- Sprawdzone przez
- Panek (dyskusja) 09:47, 20 wrz 2021 (CEST)
- Zala (dyskusja) 19:41, 24 wrz 2021 (CEST)
- Polskiarmator123 (dyskusja) 19:35, 26 wrz 2021 (CEST)
- Mpn (dyskusja) 12:02, 3 paź 2021 (CEST) artykuł wspaniały pod względem merytorycznym, dość ciężki pod względem stylistycznym, trudny w lekturze. Pozwolę sobie uczulić sprawdzających na kwestię interpunkcji, jako że trzech sprawdzających zostawiło sporo błędów.