Bździochowa Kopa
 Bździochowa Kopa (podpisana) ponad Doliną Czarną Jaworową | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
2022 m n.p.m. |
| Pierwsze wejście |
7 lipca 1942 |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°13′03,3″N 20°10′56,3″E/49,217583 20,182306
| |
Bździochowa Kopa[1], Upłazowa Kopa[2] (słow. Kopa brán[3], Kolová kopa, niem. Pfortenkuppe, węg. Kapu-bérc[4]) – szczyt o wysokości 2022[2][5] lub 2025[1] m, znajdujący się w Bździochowej Grani w słowackiej części Tatr Wysokich. Od Świnki oddzielony jest szeroką Pośrednią Bździochową Bramą, a od Żółtej Czuby węższą przełęczą zwaną Niżnią Bździochową Bramą[1].
Stoki południowo-zachodnie opadają z wierzchołka Bździochowej Kopy w kierunku dolnej części Doliny Czarnej Jaworowej. Są raczej niezbyt strome, choć znajdują się w nich także grupy urwistych skał. W górnych partiach zbocza położone są turnie nazywane Bździochowymi (Upłazowymi[2]) Mnichami, poniżej nich stoki są w dużej mierze porośnięte kosodrzewiną. Na północ z Bździochowej Kopy do Doliny Kołowej skierowany jest filar o wysokości ponad 400 m, stanowiący granicę pomiędzy dwoma ścianami: północno-zachodnią i północno-wschodnią. Ściana północno-zachodnia osiąga wysokość do 300 m ponad żlebem zbiegającym do Doliny Kołowej z Niżniej Bździochowej Bramy. W jej prawej części wyróżnia się wybitną depresję. Ściana północno-wschodnia ma w najwyższym punkcie ok. 450 m wysokości i góruje ponad Kołowym Stawem. Oprócz granicznego filara biegnącego z wierzchołka masywu na północ znajdują się w niej dwa kolejne, przedzielone długim żlebem[1].
Wierzchołek Bździochowej Kopy jest wyłączony z ruchu turystycznego. Najdogodniejsze drogi dla taterników wiodą granią z obu sąsiednich przełęczy. Najtrudniejsze drogi w masywie biegną ścianą północno-wschodnią[1].
Pierwsze wejścia turystyczne:
- Alfréd Grósz, Edwin Kehler i Oskar Knott, 7 lipca 1942 r. – letnie,
- Jozef Kováčik i Arno Puškáš, 14 lutego 1953 r. – zimowe.
Pierwsze wejścia na Bździochową Kopę miały miejsce prawdopodobnie już w XIX w. Ich celem były prace kartograficzne, które w tym czasie prowadzono na niemalże całym terenie Tatr[1].
Polska nazwa Bździochowej Kopy pochodzi od Bździochowej Grani. To określenie z kolei pochodzi od góralskiego przezwiska lub nazwiska Bździoch – prawdopodobnie pasterza bądź koziarza. Nazwa słowacka (Kopa brán) pochodzi od pobliskich przełęczy i w przełożeniu na polski znaczy „Kopa Bram”. Węgierska nazwa jest kalką słowackiej[4]. Wersja Upłazowa Kopa jest używana przez autorów atlasu satelitarnego Tatr – powstała jako konsekwencja przemianowania całej Bździochowej Grani na Upłazową Grań[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXIII. Przełęcz Stolarczyka – Modra Ławka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, s. 203–209. ISBN 83-217-2472-8.
- ↑ a b c d Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 123–124. ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-09-28].
- ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 267. ISBN 83-01-13184-5.