Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu

292 z dnia 09.09.1986
kościół parafialny
Widok ogólny od strony południowej
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miejscowość	Poznań
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Wezwanie	Podwyższenie Krzyża Świętego
Wspomnienie liturgiczne	14 września
Historia Data zakończenia budowy 1892-1894
Dane świątyni Styl neogotyk Architekt Otton Hirt Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Liczba naw 1 Organy • liczba głosów • liczba manuałów 20 2+pedał
Położenie na mapie Poznania Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu
Położenie na mapie Polski Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Poznaniu
52°24′38,63″N 16°54′06,54″E
Strona internetowa

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego – neogotycka świątynia znajdująca się przy ul. Szamarzewskiego 3 w Poznaniu. Jest to kościół parafialny, pełniący jednocześnie rolę świątyni garnizonowej.

Historia

Kościół wzniesiono w latach 1892–1894 według projektu Ottona Hirta. Świątynia pierwotnie nosiła wezwanie św. Łukasza Ewangelisty, a należała do jeżyckiej gminy ewangelicko-augsburskiej. W 1905 roku dobudowano wieżę. W 1945 świątynię przejęli katolicy, zmieniając go w kościół garnizonowy. Od 1982 świątynia jest kościołem parafialnym, pełniącym jednocześnie rolę świątyni garnizonowej, podlegającej zarazem Ordynariatowi Polowemu Wojska Polskiego (Dekanat Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej) jak i archidiecezji poznańskiej.

Opis

Wnętrze z ołtarzem

Jest to jednonawowa, halowa świątynia z prostokątnym prezbiterium przykrytym sklepieniem krzyżowo-żebrowym, oddzielonym od nawy łukiem tęczowym. We wnętrzu można podziwiać drewnianą wieszarową więźbę dachową, oraz drewniane empory. W prezbiterium, w ostrołukowej niszy znajduje się krucyfiks i rzeźba Matki Bożej. W lewym ołtarzu bocznym kopia ikony Matki Boskiej Nieustającej Pomocy podtrzymywana przez rzeźby aniołów, a ponad nią, w formie tryptyku, Matka Boska Ostrobramska z wizerunkami aniołów w skrzydłach (oddana do renowacji w 2011). W prawym ołtarzu trzy rzeźby: w części środkowej Jezus Chrystus, po jego lewej św. Józef z dzieciątkiem Jezus, a po prawej św. Tadeusz Juda.

Na ścianach droga krzyżowa z 1954 wykonana przez Józefa Żmijewskiego, natomiast w oknach witraże z lat 1962–1964 według projektu Wacława Tarnowskiego, a wykonane przez warsztat Zygmunta Kośmickiego. Cztery największe przedstawiają postacie ewangelistów.

Przy filarach wspierających środkową część empory figury: Serca Jezusowego i św. Antoniego Padewskiego. Na tylnej ścianie kościoła, pod emporą dwie tablice: z 1958 upamiętniająca księży-żołnierzy Wojska Polskiego poległych i zmarłych w latach 1939–1945. Druga, z 1972, upamiętnia poległych i pomordowanych w obozach i zmarłych żołnierzy 57. Pułku Piechoty Wielkopolskiej.

W kruchcie alabastrowa kropielnica, a nad nią figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Po bokach kolejne trzy tablice, dwie z nich z 1999 roku. Jedna upamiętnia członków Związku Inwalidów Wojennych RP, zaś druga poległych żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej oraz ludności cywilnej pomordowanej w latach 1939–1945 przez OUN i UPA. Trzecia, z 2007 roku, poświęcona jest poległym w walce i podczas szkolenia lotnikom 1. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego "Warszawa". Mała rozeta w kruchcie zawiera witraż okazujący Zbawiciela Świata.

Przed świątynią znajduje się głaz z tablicą z 1995 upamiętniającą żołnierzy-górników zmarłych w latach 1949–1959, pomnik Augustyna Szamarzewskiego autorstwa Władysława Saletisa z 2001 roku oraz drewniany krzyż misyjny.

• 
  Widok od strony południowo-zachodniej
• 
  Widok od strony północno-zachodniej
• 
  Widok od strony północno-zachodniej
• 
  Tablica na elewacji południowej
• 
  Grób ks. rektora Piotra Kuleja na cmentarzu junikowskim

Bibliografia

• JerzyJ. Sobczak JerzyJ., Kościoły Poznania, ZbigniewZ. Szmidt, MichałM. Woźniak (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 832205456 .brak strony (książka)