Nikołaj Biriukow

Nikołaj Biriukow
Никола́й Ива́нович Бирюко́в
	generał porucznik
Data i miejsce urodzenia	6 grudnia 1901 ; Kniżaja Bajgora, gubernia tambowska
Data i miejsce śmierci	30 czerwca 1980 ; Moskwa
	Przebieg służby
Lata służby	1920–1953
Siły zbrojne	Armia Czerwona; Armia Radziecka
Stanowiska	dowódca 186. Dywizji Strzeleckiej, dowódca 20. Gwardyjskiego Korpusu Strzelców
Główne wojny i bitwy	wojna domowa w Rosji,; II wojna światowa: bitwa pod Smoleńskiem; bitwa stalingradzka; operacja jassko-kiszyniowska;
	Odznaczenia
	;

Nikołaj Iwanowicz Biriukow (ros. Никола́й Ива́нович Бирюко́в, ur. 23 listopada^?/6 grudnia 1901 we wsi Kniżaja Bajgora w guberni tambowskiej, zm. 30 czerwca 1980 w Moskwie) – radziecki generał-lejtnant, Bohater Związku Radzieckiego (1945).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Miał wykształcenie niepełne średnie, pracował w wydawnictwie w Leningradzie, w marcu 1920 wstąpił do Armii Czerwonej. Podczas wojny domowej w Rosji żołnierz 32. zapasowego i 20. pułku piechoty w Moskiewskim Okręgu Wojskowym, w grudniu 1920 skierowany na kurs wojskowy w Orle (do 1922), brał udział w stłumieniu powstania Antonowa w 1921. Po ukończeniu kursu był m.in. dowódcą plutonu, adiutantem batalionu, pomocnikiem dowódcy kompanii, dowódcą kompanii i dowódcą 56. pułku strzelców w składzie 19 Dywizji Strzelców Moskiewskiego Okręgu Wojskowego. Od października 1925 do października 1926 i od sierpnia 1927 do listopada 1930 dowódca kompanii i batalionu w 165. pułku strzelców w składzie 55. Dywizji Strzelców w Kursku, w 1927 ukończył kursy kadry dowódczej przy Moskiewskiej Szkole Piechoty, a 1931 kursy „Wystrieł” im. Kominternu.

Od 1925 w partii komunistycznej, od czerwca 1931 pomocnik szefa sektora, później wydziału Głównego Zarządu ds. Kadry Dowódczej Armii Czerwonej, od lutego 1935 dowódca 219. pułku strzelców w 73 Dywizji Strzeleckiej Syberyjskiego Okręgu Wojskowego w Sławgorodzie. Uczestnik wojny domowej w Hiszpanii, w lutym 1939 jako pułkownik został dowódcą 186 Dywizji Strzeleckiej Uralskiego Okręgu Wojskowego w Ufie, 4 listopada 1939 otrzymał stopień kombryga, a 4 czerwca 1940 generała majora; po ataku Niemiec na ZSRR 22 czerwca 1941 dowodzona przez niego dywizja została skierowana na front i włączona do 22 Armii Frontu Zachodniego. Na czele dywizji brał udział w walkach z Guderianem na Białorusi i w bitwie pod Smoleńskiem, 12 września 1941 został ranny i przez 2 miesiące przebywał w szpitalu.

Od grudnia 1941 ponownie służył w Uralskim Okręgu Wojskowym, gdzie sformowano 214 Dywizję Strzelecką w Ufie, w lipcu 1942 wrócił na front, brał udział w walkach nad Donem i w bitwie pod Stalingradem w składzie 64 Armii, 4 Armii Pancernej i 65 Armii Frontu Stalingradzkiego i Frontu Dońskiego. Od 23 czerwca 1943 do końca wojny dowódca 20 Gwardyjskiego Korpusu Strzeleckiego w składzie 4 Gwardyjskiej Armii na Froncie Stepowym, Woroneskim i 2 Ukraińskim, uczestnik operacji biełgorodzko-charkowskiej, połtawsko-krzemieńczuckiej, niżniednieprowskiej, kirowogradzkiej, korsuń-szewczenkowskiej, humańsko-batoszańskiej, jassko-kiszyniowskiej i debreczyńskiej. Brał udział w forsowaniu Dunaju i rozbiciu wojsk niemieckich i węgierskich nad jeziorem Balaton. Szczególnie wyróżnił się podczas oblężenia Budapesztu. 19 kwietnia 1945 mianowany generałem porucznikiem, do marca 1946 dowodził korpusem, który wszedł w skład Centralnej Grupy Wojsk. W 1947 ukończył Wyższe Kursy Akademickie przy Wojskowej Akademii im. Woroszyłowa, następnie służył w Głównym Zarządzie Kadr Sił Zbrojnych ZSRR, początkowo jako szef inspekcji tego zarządu, a od października 1947 do maja 1953 szef Zarządu Kadr Ogólnowojskowych Głównego Zarządu Kadr Sił Zbrojnych ZSRR, następnie zakończył służbę w Armii Radzieckiej. Honorowy obywatel Ochtyrki.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (28 kwietnia 1945)
Order Lenina (dwukrotnie - 21 lutego 1945 i 28 kwietnia 1945)
Order Czerwonego Sztandaru (czterokrotnie - 2 marca 1938, 14 lutego 1943, 3 listopada 1944 i 19 listopada 1951)
Order Suworowa II klasy (dwukrotnie - 13 września 1944 i 29 czerwca 1945)
Order Kutuzowa II klasy (10 stycznia 1944)
Order „Znak Honoru” (22 lutego 1938)
Legia Zasługi (Stany Zjednoczone)

I medale.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=1354 (ros.)