Niszczyciele typu Soldato

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Niszczyciele typu Soldato
Ilustracja
Kraj budowy

 Włochy

Użytkownicy

 Regia Marina

Stocznia

Ansaldo, Genua

Wejście do służby

1907-1913

Wycofanie

1918-1932

Zbudowane okręty

11

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

normalna: 395-407 ton
pełna: 407-414 t

Długość

całkowita: 65 metrów
64,4 m między pionami

Szerokość

6,1 m

Zanurzenie

2,1 m

Napęd

2 maszyny parowe potrójnego rozprężania
3 kotły
moc 6000 KM
2 śruby

Prędkość

28,5 węzła

Zasięg

1000-1600 Mm przy prędkości 12 węzłów

Załoga

50–55

Uzbrojenie

4 działa kal. 76 mm (4 x I)
3 wt kal. 450 mm (3 x I)
10 min

Niszczyciele typu Soldatowłoskie niszczyciele z początku XX wieku. W latach 1905–1913 w stoczni Ansaldo w Genui zbudowano jedenaście okrętów tego typu. Jednostki weszły w skład Regia Marina w latach 1907–1913 i wzięły udział w I wojnie światowej, podczas której utracono jeden okręt („Garibaldino”). Pozostałe jednostki zostały w 1921 roku przeklasyfikowane na torpedowce, a ze służby wycofano je w latach 1923–1932.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

Niszczyciele typu Soldato były ostatnimi jednostkami tej klasy wzorowanymi na projektach stoczni brytyjskich[1]. Okręty, zaprojektowane w stoczni Ansaldo, zbliżone były wielkością i parametrami do typu Nembo, lecz posiadały szereg udoskonaleń wynikających z doświadczeń eksploatacyjnych poprzedników[2][3]. Jednostki pierwszej grupy miały kotły opalane węglem, na czterech kolejnych zamontowano kotły przystosowane do paliwa płynnego, zaś ostatni niszczyciel („Ascaro”) miał przedni kocioł opalany paliwem płynnym, a dwa pozostałe węglem[2][4]. Okręt ten został zamówiony w 1910 roku przez Rząd Chin (miał otrzymać nazwę „Tsing Po”), jednak przed ukończeniem budowy został nabyty przez Włochy[2][5][a].

Wszystkie okręty typu Soldato zbudowane zostały w stoczni Ansaldo w Genui[6][7]. Budowę okrętów rozpoczęto w latach 1905-1911, zostały zwodowane w latach 1906–1912, a do służby w Królewskiej Marynarce Wojennej przyjęto je w latach 1907–1913[2][4].

Grupa Okręt Stocznia Początek budowy Wodowanie Wejście do służby
I Artigliere Ansaldo 24 lipca 1905 18 stycznia 1907 18 września 1907
Bersagliere 11 lipca 1905 2 października 1906 13 kwietnia 1907
Corazziere 23 października 1905 11 grudnia 1909 16 maja 1910
Garibaldino 12 lutego 1910 1 czerwca 1910
Granatiere 24 lipca 1905 27 października 1906 18 kwietnia 1907
Lanciere 28 lutego 1907 1 sierpnia 1907
II Alpino 4 grudnia 1905 27 listopada 1909 1 kwietnia 1910
Carabiniere 7 listopada 1905 12 października 1909 26 stycznia 1910
Fuciliere 28 października 1905 21 sierpnia 1909 26 stycznia 1910
Pontiere 18 listopada 1905 3 stycznia 1910 11 lutego 1910
III Ascaro 1911 6 grudnia 1912 21 lipca 1913

Dane taktyczno–techniczne[edytuj | edytuj kod]

Okręty były niewielkimi, pełnomorskimi niszczycielami o długości całkowitej 65 metrów (64,4 metra na linii wodnej), szerokości 6,1 metra i zanurzeniu 2,1 metra[2][8]. Wyporność normalna wynosiła 395-407 ton, zaś pełna 407-414 ton[2]. Okręty napędzane były przez dwie czterocylindrowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej projektowanej mocy 6000 KM (w praktyce maszyny osiągały moc pomiędzy 5954 a 6911 KM), do których parę dostarczały trzy kotły Thornycroft[2][4]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 28,5 węzła[2][8]. Okręty pierwszej grupy zabierały zapas 90 ton węgla[1], jednostki drugiej grupy 65 ton mazutu[9], a „Ascaro” 50 ton węgla i 34 tony mazutu[10], co zapewniało zasięg wynoszący 1000–1600 Mm przy prędkości 12 węzłów (lub 400 Mm przy prędkości 23,5-24 węzły)[2].

Niszczyciele były uzbrojone w cztery pojedyncze działa dwunastofuntowe kal. 76 mm (3 cale) QF L/40 Ansaldo M1897[2][4]. Masa działa wynosiła 625 kg, masa naboju 5,9 kg, kąt podniesienia lufy od -10 do +42°, prędkość wylotowa pocisku 674 m/s, donośność maksymalna 9850 metrów, zaś szybkostrzelność 15 strz./min[11]. Uzbrojenie uzupełniały trzy pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm (17,7 cala), a na ich pokładach można było umieścić 10 min morskich[2][4].

Załoga pojedynczego okrętu składała się z 3 oficerów oraz 47–52 podoficerów i marynarzy[2][4].

Służba[edytuj | edytuj kod]

W latach 1910–1912 na okrętach pierwszej grupy podwyższono tylny maszt, zrównując jego wysokość z masztem głównym[2]. 16 lipca 1918 roku „Garibaldino” został zatopiony nieopodal Villefranche-sur-Mer, po kolizji z brytyjskim niszczycielem HMS „Cygnet”[2][3][b]. 1 lipca 1921 roku ocalałe niszczyciele zostały przeklasyfikowane na torpedowce, a z listy floty skreślono je w latach 1923–1932[2][4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Uzbrojenie artyleryjskie „Tsing Po” miało się składać z dwóch dział kal. 76 mm i czterech dział kal. 47 mm[2][5].
  2. Informację tę potwierdza także I. Gogin[1]. Według A. Fraccaroliego okręt został staranowany przez HMS „Cigny”, lecz brak jest takiego okrętu w wykazie jednostek Royal Navy[12]; J. Gozdawa-Gołębiowski i T. Wywerka Prekurat uważają natomiast, że sprawcą zatopienia był brytyjski parowiec s/s „Cygny”[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Ivan Gogin: "Soldati", 1st (ARTIGLIERE) group destroyers (1907-1910). Navypedia. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 268.
  3. a b Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, s. 182.
  4. a b c d e f g Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 66-68.
  5. a b Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 68.
  6. T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1915. London: 1915, s. 180.
  7. John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 214.
  8. a b c J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 617.
  9. Ivan Gogin: "Soldati", 2nd (ALPINO) group destroyers (1910). Navypedia. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
  10. Ivan Gogin: ASCARO destroyer (1913). Navypedia. [dostęp 2017-09-10]. (ang.).
  11. Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 281-282.
  12. Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 66.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]