Okręty podwodne typu Nautilus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Okręty podwodne typu Nautilus
Ilustracja
Kraj budowy

 Włochy

Stocznia

Arsenał w Wenecji

Zbudowane

2

Użytkownicy

 Regia Marina

Służba w latach

1913–1919

Stracone

1

Uzbrojenie:
torpedy
Wyrzutnie torpedowe:
• dziobowe


2 × 450 mm

Załoga

19 oficerów i marynarzy

Wyporność:
• na powierzchni

225 ton

• w zanurzeniu

303 tony

Rodzaj kadłuba

jednokadłubowe

Zanurzenie testowe

40 metrów

Długość

40,96 metra

Szerokość

4,3 metra

Zanurzenie

2,93 metra

Napęd:
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 600 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 320 KM
2 śruby
Prędkość:
• na powierzchni
• w zanurzeniu


13,2 węzła
8 węzłów

Zasięg:
• na powierzchni

1000 Mm przy 10 węzłach

• w zanurzeniu

64 Mm przy 3 węzłach

Okręty podwodne typu Nautiluswłoskie okręty podwodne z początku XX wieku i okresu I wojny światowej. W latach 1911–1913 w Arsenale w Wenecji zbudowano dwa okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Regia Marina w 1913 roku i pełniły służbę na Morzu Śródziemnym. Obie wzięły udział w działaniach wojennych, podczas których stracono „Nereide”. „Nautilus” przetrwał wojnę i został skreślony z listy floty w lipcu 1919 roku.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

Jednostki typu Nautilus zostały zaprojektowane w 1910 roku przez inż. majora Curio Bernardisa, będąc jego pierwszym projektem okrętu podwodnego[1][2]. Okręty charakteryzowały się konstrukcją jednokadłubową z głównymi zbiornikami balastowymi na śródokręciu i zbiornikami trymującymi na dziobie i rufie[3]. Kształt kadłuba został uformowany na podobieństwo linii kadłuba torpedowców[1][2]. Plany zakładały umieszczenie na pokładzie trzeciej wyrzutni torped, jednak podczas budowy z pomysłu zrezygnowano[1][4]. Jednostki te były protoplastami okrętów podwodnych typu N, również zaprojektowanych przez inż. Bernardisa, które budowane były seryjnie w trakcie I wojny światowej[2][5].

Obie jednostki typu Nautilus zbudowane zostały w Arsenale w Wenecji[1][6]. Stępki okrętów położono w 1911 roku, a zwodowane zostały w 1913 roku[4][6].

Okręt Stocznia Położenie stępki Wodowanie Wejście do służby Los
Nautilus Wenecja 1 sierpnia 1911 25 kwietnia 1913 9 września 1913 wycofany 31 lipca 1919
Nereide 12 lipca 1913 20 grudnia 1913 zatopiony 5 sierpnia 1915

Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]

Jednostki typu Nautilus były niewielkimi, przybrzeżnymi okrętami podwodnymi[1][7]. Długość całkowita wynosiła 40,96 metra, szerokość 4,3 metra i zanurzenie 2,93 metra[5][6]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 225 ton, a w zanurzeniu 303 tony[5][6][a]. Okręty napędzane były na powierzchni przez dwa silniki wysokoprężne Sulzer o łącznej mocy 600 KM[4][6]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Ansaldo o łącznej mocy 320 KM[4][6]. Dwa wały napędowe obracające dwiema śrubami umożliwiały osiągnięcie prędkości 13,2 węzła na powierzchni i 8 węzłów w zanurzeniu[6][8]. Zasięg wynosił 1000 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 64 Mm przy prędkości 3 węzły w zanurzeniu (lub 470 Mm przy prędkości 13 węzłów w położeniu nawodnym oraz 14 Mm przy prędkości 7 węzłów w zanurzeniu)[5][6]. Zapas paliwa wynosił 6 ton[9]. Energia elektryczna magazynowana była w jednej baterii akumulatorów[5]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 40 metrów[6][7].

Okręty wyposażone były w dwie stałe dziobowe wyrzutnie kalibru 450 mm, z łącznym zapasem czterech torped[1][6].

Załoga pojedynczego okrętu składała się z 2 oficerów oraz 17 podoficerów i marynarzy[4][6].

Służba[edytuj | edytuj kod]

„Nautilus” został wcielony do służby w Regia Marina 9 września 1913 roku, zaś „Nereide” 20 grudnia tego roku[6][7]. Po zakończeniu testów oba okręty weszły w skład 3. eskadry (wł. Squadriglia) okrętów podwodnych w Brindisi, uczestnicząc w rejsach szkoleniowych[2]. W momencie przystąpienia Włoch do I wojny światowej okręty wchodziły w skład 3 dywizjonu okrętów podwodnych w Brindisi (prócz nich tworzyły go „Galileo Ferraris” i „Velella”)[10]. Jednostki brały udział w ofensywnych patrolach na wodach Morza Adriatyckiego[2]. Podczas jednej z takich misji, 5 sierpnia 1915 roku „Nereide” został zatopiony u wybrzeży wyspy Pelagosa przez austro-węgierski okręt podwodny SM U-5, dowodzony przez kpt. mar. Georga von Trappa[11][12].

„Nautilus” w czerwcu 1917 roku został przesunięty do obrony Tarentu, a od 1918 roku był używany jako jednostka szkolna dla sił ZOP[2][5]. Okręt został skreślony z listy floty 31 lipca 1919 roku[4][6].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 276, Fontenoy 2007 ↓, s. 120, Fraccaroli 1970 ↓, s. 114, Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 619 i Gogin 2022 ↓ podają, że wyporność podwodna wynosiła 320 ton.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Károly Csonkaréti: Marynarka wojenna Austro-Węgier w pierwszej wojnie światowej 1914-1918. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2004. ISBN 83-918940-3-7.
  • Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1970. ISBN 0-7110-0105-7. (ang.).
  • Ivan Gogin: NAUTILUS small submarines (1913 - 1914). Navypedia. [dostęp 2022-04-07]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Jane’s Fighting Ships of World War I. John Moore (red.). London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
  • Paolo M. Pollina: I sommergibili italiani 1895-1962. Roma: Ufficio Storico Della M.M., 1963. (wł.).
  • Regio Sommergibile NAUTILUS. Grupsom - Sommergibili Mediterranei. [dostęp 2022-04-07]. (wł.).
  • Miłosz Iwo Sosnowski: Podwodne pojedynki 1. Spotkania okrętów podwodnych podczas I wojny światowej. Gdańsk: Wydawnictwo Finna, 2020. ISBN 978-83-66649-10-1.