Grań Tatr Wysokich Liliowe – Rysy

Szczyty i przełęcze Tatr Wysokich wymienione w kolejności ich występowania w grani głównej Tatr od Liliowego do Przełęczy pod Kopą. W miejscach, w których od grani głównej odchodzi grań boczna, opis zbacza na nią, a następnie wraca, by kontynuować od zwornika.

Ten artykuł opisuje punkty topograficzne polskich Tatr Wysokich. Pozostałe artykuły to:

Przewagą tego sposobu opisu jest wzajemne powiązanie wymienionych obiektów topograficznych. Dzięki temu każdy z nich jest połączony ze swoimi następnikiem i poprzednikiem tak w terenie, jak i w tekście. Analogiczną metodę zastosował Witold Henryk Paryski w swoim 25-tomowym przewodniku po Tatrach – podstawowym materiale źródłowym dla zajmujących się topografią Tatr.

Liliowe – Świnica[edytuj | edytuj kod]

Początkowy odcinek grani rozdziela górne partie Doliny Cichej, Dolinę Walentkową na Słowacji od górnych partii Doliny Zielonej Gąsienicowej (m.in. od Świnickiej Kotlinki) w Polsce.

Liliowe (słow. Ľaliové sedlo) 1947 m n.p.m.
Skrajna Turnia (Krajná kopa) 2099 m
Skrajna Przełęcz (Krajné sedlo) 2071 m
Pośrednia Turnia (Prostredná kopa) 2128 m
Świnicka Przełęcz (Svinicové sedlo) 2050 m
Świnica (Svinica): północno-zachodni, niższy wierzchołek, zwany też taternickim – 2291 m
Świnicka Szczerbina Niżnia (Nižná svinicova štrbina)
Świnica: południowo-wschodni, główny wierzchołek, zwany też turystycznym – 2301 m

W tym miejscu grań główna skręca wraz z granicą polsko-słowacką na południe ku Walentkowej Przełęczy.

Świnica – Zawratowa Turnia[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Wschodnia grań Świnicy.

Odcinek grani bocznej podążający na wschód ku kolejnemu zwornikowi – Zawratowej Turni. Rozgranicza on górne piętro Doliny Pięciu Stawów Polskich, Dolinkę pod Kołem od górnych partii Doliny Zielonej Gąsienicowej, czyli od Świnickiej Kotlinki i Zadniego Koła z Zadnim Stawem Gąsienicowym.

Świnica (południowo-wschodni, główny wierzchołek, zwany też turystycznym)
Świnicka Szczerbina Wyżnia
Świnicka Kopa 2298 m
Gąsienicowa Przełączka ok. 2265 m
Gąsienicowa Turnia 2280 m
Niebieska Przełączka Wyżnia ok. 2247 m
Niebieska Turnia 2262 m
Niebieska Przełęcz ok. 2225 m
Zawratowa Turnia 2245 m

Od niej oddziela się ku północy boczna grań ku Kościelcowi:

Osobny artykuł: Grań Kościelców.

Mylna Przełęcz
Mylna Turnia
Pośrednie Mylne Wrótka
Mylna Kopa
Wyżnie Mylne Wrótka
Zadni Kościelec
Kościelcowa Przełęcz
Kościelec
Karb
Mały Kościelec

Zawratowa Turnia – Mały Kozi Wierch[edytuj | edytuj kod]

Ten krótki odcinek grani rozdziela górne piętro Doliny Czarnej Gąsienicowej, kotlinę Zmarzłego Stawu od górnego piętra Doliny Pięciu Stawów Polskich – Dolinki pod Kołem.

Tu na południe odchodzi krótka grańka do Kołowej Czuby.

Mały Kozi Wierch – Kołowa Czuba[edytuj | edytuj kod]

Krótka grańka oddzielająca od siebie Dolinkę pod Kołem od Dolinki Pustej – obie w Dolinie Pięciu Stawów Polskich.

Mały Kozi Wierch
Turnia nad Schodkami
Przełęcz Schodki ok. 2065 m
Kołowa Czuba 2105 m

Krzyżne – Turnia nad Dziadem[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Wołoszyn.

Świnica – Gładki Wierch[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Walentkowa Grań.

Świnica
Świnicki Przechód 2211 m
Walentkowa Przełęcz (Valentkové sedlo) 2100 m
Mała Walentkowa Czuba (Malý Valentkov zub) 2107 m
Niżnie Walentkowe Wrótka (Nižné Valentkove vrátka) 2104 m
Pośrednia Walentkowa Czuba (Prostredný Valentkov zub) 2114 m
Pośrednie Walentkowe Wrótka (Prostredné Valentkove vrátka)
Wyżnia Walentkowa Czuba (Vyšný Valentkov zub) 2114 m
Wyżnie Walentkowe Wrótka (Vyšné Valentkove vrátka) 2113 m
Wielka Walentkowa Czuba (Vyšný Valentkov zub) 2128 m
Niżnia Walentkowa Szczerbina
Niżnia Walentkowa Baszta (Nižná Valentkova bašta) 2129 m
Wyżnia Walentkowa Szczerbina (Vyšná Valentkova štrbina) 2124 m
Walentkowy Wierch (Valentková) 2156 m
Gładka Przełęcz (Hladké sedlo) 1993 m
Gładki Wierch (Hladký štít) 2066 m

Gładki Wierch – Liptowskie Kopy[edytuj | edytuj kod]

Gładki Wierch
Zawory (Závory) 1879 m
Liptowskie Kopy

Osobny artykuł: Liptowskie Kopy.

Gładki Wierch – Szpiglasowy Wierch[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Kotelnica (Tatry) i Liptowskie Mury.

Gładki Wierch
Gładka Czubka
Gładka Ławka
Gładka Kotelnica
Wyżnia Kotelnicowa Ławka (Kotolnicová priehyba)
Wielka Kotelnica (Veľká Kotolnica)
Pośrednia Kotelnicowa Ławka (Predná kotolnicová lávka)
Pośrednia Kotelnica (Prostredná Kotolnica)
Niżnia Kotelnicowa Ławka (Prostredná kotolnicová lávka)
Mała Kotelnica (Malá Kotolnica)
Niżnia Czarna Ławka (Zadná kotolnicová lávka)
Czarna Kotelnica (Východná Kotolnica)
Czarna Ławka (Čierná lávka) 1950 m
Niżni Kostur (Nižný kostúr) ok. 2055 m
Niżnia Liptowska Ławka (Nižná liptovská lávka)
Wyżni Kostur (Vyšný kostúr) ok. 2083 m
Wyżnia Liptowska Ławka (Vyšná liptovská lávka) ok. 2055 m
Szpiglasowy Wierch (Hrubý štít) 2171 m

Szpiglasowy Wierch – Opalony Wierch[edytuj | edytuj kod]

Szpiglasowy Wierch
Szpiglasowa Przełęcz 2114 m
Miedziane 2233 m
Marchwiczna Przełęcz 2055 m
Opalony Wierch 2124 m
- Świstowa Kopa
- Świstowa Czuba 1763 m
Opalone
Roztockie Siodło
Roztocka Czuba 1426 m

Szpiglasowy Wierch – Cubryna[edytuj | edytuj kod]

Szpiglasowy Wierch
Wyżnie Szpiglasowe Wrótka (Hrubé sedlo)
Szpiglasowa Czuba (Malý Hrubý štít)
Pośrednie Szpiglasowe Wrótka (Zapadná deravá štrbina)
Szpiglasowy Ząb
Szpiglasowa Szczerbina
Szpiglasowa Turniczka
Niżnie Szpiglasowe Wrótka (Východná deravá štrbina)
Dziurawa Czuba (Deravá veža)
Głaźne Wrótka (Krivé sedlo)
Głaźna Czuba (Piargová veža)
Wrota Chałubińskiego (Chałubińského brána) 2019 m
Kopa nad Wrotami (Kopa nad Chałubińského bránou) ok. 2075 m
Szczerbina nad Wrotami (Štrbina nad Chałubińského bránou) ok. 2050 m
Turniczka Chałubińskiego (Chałubińského vežička) ok. 2065 m
Przełęcz nad Wrotami (Sedlo nad Chałubińského bránou) ok. 2055 m
Ciemnosmreczyńska Turnia (Temnosmrečinská veža) 2142 m
Ciemnosmreczyńska Przełączka (Piargová štrbina) ok. 2115 m
Zadni Mnich (Druhý Mních) 2172 m
Przełączka pod Zadnim Mnichem (Štrbina pod Druhým Mníchom)
Ramię Cubryny
Cubryna (Čubrina) 2376 m

Mnichowa Kopa – Mnich[edytuj | edytuj kod]

Południowo-zachodnia grań odosobnionej turni Mnicha, zmierzając ku Zadniemu Mnichowi, zatraca się w piargach.

Cubryna – Krywań[edytuj | edytuj kod]

Potężna boczna odnoga grani Tatr, kulminująca w narodowym szczycie Słowaków – Krywaniu.

Osobny artykuł: Główna grań odnogi Krywania.

Cubryna – Rysy[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Mięguszowieckie Szczyty i Wołowy Grzbiet.
Cubryna
Cubryński Zwornik
- Przełączka za Turnią Zwornikową
- Turnia Zwornikowa
- Cubryńska Igła
Hińczowa Przełęcz (Hincovo sedlo) 2323 m
Mięguszowiecka Turniczka
Mięguszowiecki Szczyt (Veľký Mengusovský štít) 2442 m
Mięguszowiecka Przełęcz Wyżnia (Vyšné Mengusovské sedlo) ok. 2330 m
Mała Mięguszowiecka Igła
Szczerbina między Mięguszowieckimi Igłami
Wielka Mięguszowiecka Igła
Mięguszowiecki Szczyt Pośredni (Prostredný Mengusovský štít) 2393 m
Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem (Mengusovské sedlo) 2307 m
Mięguszowiecki Szczyt Czarny (Východný Mengusovský štít) 2398 m
- Kazalnica Mięguszowiecka 2159 m
Czarnostawiańska Przełęcz (Východné Mengusovské sedlo) 2340 m
Hińczowa Turnia (Hincova veža) 2373 m
Hińczowa Szczerbina (Hincova štrbina)
Hińczowa Turniczka (Hincova vežička)
Hińczowa Przehyba (Vyšná Hincova priehyba)
Hińczowy Zwornik (Hincova kopa)
- Wołowcowa Przełęcz
- Wołowiec Mięguszowiecki (Mengusovský Volovec) 2228 m
Wołowa Przehyba (Nižná Hincova priehyba)
Zachodni Wołowy Róg (Západný volí roh)
Mała Wołowa Szczerbina (Západná volia štrbina)
Wschodni Wołowy Róg (Východný volí roh)
Wołowy Przechód (Volí priechod)
Mały Wołowy Róg (Malý volí roh)
Mała Rogata Szczerbina (Malá Rohatá štrbina)
Rogata Grań (Rohatý hrebeň)
Wielka Rogata Szczerbina (Veľká Rohatá štrbina)
Rogata Turniczka (Rohatá vežička)
Wielka Wołowa Szczerbina (Veľká volia štrbina)
Wołowa Turnia (Volia veža) 2373 m
Żabia Przełęcz Mięguszowiecka (Východná volia štrbina) ok. 2315 m
Żabia Turnia Mięguszowiecka (Žabia veža) 2335 m
- Tylkowa Przełączka
- Tylkowa Turniczka
- Tylkowa Baszta
Żabia Przełęcz Wyżnia (Vyšné Žabie sedlo) 2272 m
Żabi Koń (Žabí Kôň) 2291 m
Żabia Przełęcz (Žabie sedlo) ok. 2225 m
Zachodnia Turnia nad Żabią Przełęczą (Západná veža nad Žabím sedlom)
Pośrednia Turnia nad Żabią Przełęczą (Prostredná veža nad Žabím sedlom)
Wschodnia Turnia nad Żabią Przełęczą (Východná veža nad Žabím sedlom)
Przełączka nad Turniami (Štrbina nad vežami)
Rysy 2499 m – wierzchołek północno-zachodni, graniczny
Zadnia Przełączka w Rysach
Rysy 2503 m – wierzchołek środkowy
Pośrednia Przełączka w Rysach
Rysy 2473 m – wierzchołek południowo-wschodni

Rysy – Siedem Granatów[edytuj | edytuj kod]

Boczna grań odchodząca od grani głównej w północno-zachodnim wierzchołku Rysów.

Rysy – Wyżnia Spadowa Przełączka[edytuj | edytuj kod]

Rysy
Przełęcz pod Rysami (Sedielko pod Rysmi) 2365 m
Niżnie Rysy (Malé Rysy) 2340 m
- Pośrednia Spadowa Przełączka
- Ciężka Turniczka
- Niżnia Spadowa Przełączka (Kamzíčia štrbina) ok. 2190 m
- Ciężka Turnia (Ťažká veža) 2236 m
- Wyżni Ciężki Przechód
- Ciężkie Igły
- Ciężka Szczerbina
- Ciężka Baszta
- Pośredni Ciężki Przechód
- Ciężki Kopiniak
- Niżni Ciężki Przechód
Pośrednia Przełączka w Niżnich Rysach
Zadnia Turnia w Niżnich Rysach
- Wyżnia Tomkowa Przełączka
- Tomkowe Igły
Skrajna Przełączka w Niżnich Rysach
Skrajna Turnia w Niżnich Rysach
Spadowe Siodło
Spadowa Kopa ok. 2252 m
Ciężka Przełączka (Ťažká štrbina) ok. 2205 m
Spadowa Turniczka
Wyżnia Spadowa Przełączka (Vyšná Kamzíčia štrbina) ok. 2235 m

Wyżnia Spadowa Przełączka – Skoruśniak[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też: Młynarz (Tatry) i Białczański Skoruśniak.

Wyżnia Spadowa Przełączka
Żabi Szczyt Wyżni (Veľký Žabí štít) 2259 m
Spadowa Przehyba
Żabi Mur
Żabia Przehyba
Spadowe Czuby
Młynarzowa Przełęcz (Mlynárovo sedlo) 2087 m
Widłowy Zwornik
- Widłowa Szczerbina
- Niżnia Widłowa Turnia
- Widłowy Przechód
- Młynarzowe Widły
Niżnie Widłowe Siodło
Widłowa Kopka
- Widłowe Wrótka
- Pośrednia Widłowa Turnia
Pośrednie Widłowe Siodło
Wyżnia Widłowa Turnia
Wyżnie Widłowe Siodło
Basztowy Zwornik
- Młynarzowa Baszta
Wyżnia Młynarzowa Przehyba
Młynarzowa Czubka
Wyżnia Młynarzowa Przełęcz ok. 2130 m
Wielki Młynarz (Mlynár) 2170 m
- Wyżnia Białowodzka Przełączka
- Młynarka
  - Wyżnia Młynarzowa Kopa
- Pośrednia Białowodzka Przełączka
- Upłaziasta Turnia
- Upłaziasta Przełączka
- Przeziorowy Ząb
- Przeziorowa Szczerbina
- Przeziorowa Turnia
- Niżnia Białowodzka Przełączka
- Nawiesista Turnia 1830 lub 1825 m
- Młynarczykowa Szczerbina
- Młynarczyk (Mlynárik) ok. 1785 m
Niżnia Młynarzowa Przełęcz (Nižné Mlynárovo sedlo) ok. 2035 m
Pośredni Młynarz (Prostredný Mlynár) ok. 2070 m
Młynarzowe Wrótka (Vyšne Mlynárovo sedlo) ok. 2035 m
Młynarzowe Zęby (Mlynárove zuby) ok. 2040 m
Jarząbkowa Przehyba (Sedielko pod Mlynárovou strážnicou) ok. 2003 m
Jarząbkowy Zwornik (Mlynárova strážnica) 2005 m
- Wyżnia Jarząbkowa Szczerbina
- Jarząbkowy Grzbiet
- Skoruszowy Mnich
- Niżnia Jarząbkowa Szczerbina
- Jarząbkowa Turnia
Młynarzowa Przehyba (Priehyba pod Malým Mlynárom) ok. 1972 m
Mały Młynarz (Malý Mlynár) 1975 m
Wyżnia Skoruszowa Przełęcz (Vyšné skorušie sedlo) ok. 1799 m
Białczański Skoruśniak (Skorušiniak)

Wyżnia Spadowa Przełączka – Żabi Mnich[edytuj | edytuj kod]

Wyżnia Spadowa Przełączka
Białczańska Przełęcz Wyżnia (Vyšné Bialčanské sedlo) 2085 m
Żabi Mnich (Žabí Mních) 2146 m

Żabi Mnich – Żabia Lalka (Grań Żabiej Lalki)[edytuj | edytuj kod]

Żabi Mnich – Siedem Granatów[edytuj | edytuj kod]

Żabi Mnich
Wyżnie Żabie Wrótka
Żabie Zęby
Żabie Wrótka (Žabie vrátka) 2085 m
Zadnia Białczańska Baszta (Czuba nad Żabimi Wrótkami, Kopa nad Žabími vrátkami)
Zadnie Białczańskie Wrótka
Pośrednia Białczańska Baszta
Pośrednie Białczańskie Wrótka
Białczańska Czubka
Pośrednia Białczańska Przełęcz
Białczańska Kopka (Bielovodský hrb)
Białczańska Przełęcz (Bialčanské sedlo) 2024 m
Owcze Turniczki ok. 2040 m
Owcza Przełęcz 2038 m
Marusarzowa Turnia (Ondrejova veža) ok. 2075 m
Marusarzowa Przełączka (Ondrejova štrbina)
Apostoł VII
- Grań Apostołów
Apostolska Szczerbina
Żabi Szczyt Niżni (Malý Žabí štít) 2098 m
Przełączka pod Żabią Czubą (Žabia štrbina) 2031 m
Żabia Czuba (Žabia kopa) 2080 m
Żabi Przechód Białczański
Siedem Granatów (Sedem Granátov) ok. 1915 m

Rysy – Przełęcz pod Kopą[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Grań Tatr Wysokich Rysy – Przełęcz pod Kopą.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Władysław Cywiński: Tom 18. Granaty. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, s. 261–262, seria: Tatry. Przewodnik szczegółowy. ISBN 978-83-7104-046-7.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „WiT”, 2004. ISBN 83-915-737-9-6.
Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: Geosystems Polska Sp. z o.o., 2005. ISBN 83-909352-2-8.
Bibliografia użyta w artykule Wołowy Grzbiet.

[wc-1] Władysław Cywiński: Tom 18. Granaty. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, s. 261–262, seria: Tatry. Przewodnik szczegółowy. ISBN 978-83-7104-046-7.

[1]