Przyjaciele (komedia)
 Strona wydania z 1830 | |
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Data powstania |
1826 |
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Data wydania |
1830 |
Przyjaciele. Komedia we czterech aktach, wierszem – czteroaktowa komedia Aleksandra Fredry z 1826[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Sztuka została prawdopodobnie napisana w 1826, o czym świadczy data na autografie.[1]. Pierwsza wzmianka o komedii została opublikowana w lwowskich „Rozmaitościach” w numerze 9 z 2 marca 1827[1]. Prapremiera sztuki odbyła się 28 września 1828 w Warszawie[1]. Pierwodruk sztuki znalazł się w tomie III komedii Fredry wydanym we Lwowie w 1830 (s. 1–104)[1]. Zachowały się dwa rękopisy sztuki: czystopis sporządzony przez inną osobę, ale z odręcznymi poprawkami autora, oraz późniejszy własnoręczny czystopis autora sporządzony dla cenzury lwowskiej w związku z wydaniem książkowym[1]. W XX i XXI w. sztuka miała przynajmniej 9 inscenizacji, w tym w 1958 w Teatrze Polskiego Radia (reż. Rena Tomaszewska)[2]. Sztuka bywa określana jako jedna z bardziej osobistych komedii Fredry i prawdopodobnie oparta została na osobistych przeżyciach, aczkolwiek wątki literackie przypominają pomysły z trzech komedii Goldoniego[3][4].
Treść[edytuj | edytuj kod]
Komedia opowiada historię bogatej Zofii, o której rękę ubiega się wielu kandydatów, w tym przyjaciele Czesław i Zdzisław[3]. Zofia stopniowo uświadamia sobie, że kocha Zdzisława, jednak ten kryje się ze swoim uczuciem z powodu ubóstwa i popiera starania Czesława[3]. Jednak posądzenie o miłość ku guwernantce Bobiné skłania go do wyjawienia miłości ku Zofii[3]. Czesław, widząc to, ustępuje i cieszy się ze szczęścia przyjaciela[3].
-
Afisz – Kraków, 1873, Teatr Krakowski -
Afisz – Warszawa, 1880, Teatr Rozmaitości
.jpg)
_1880_Przyjaciele_(34077650).jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Pigoń 1955 ↓, s. 446.
- ↑ Przyjaciele, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki). [dostęp 2023-09-14].
- ↑ a b c d e Mazanowski 1931 ↓, s. 65.
- ↑ Chrzanowski 1917 ↓, s. 72.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ignacy Chrzanowski: O komedyach Aleksandra Fredry. Kraków: Akademia Umiejętności, 1917.
- Mikołaj Mazanowski: Aleksander hr. Fredro. Złoczów: W. Zukerkandel, 1931.
- Stanisław Pigoń: Komentarz. W: Aleksander Fredro: Komedie. Seria pierwsza III. T. 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1955, s. 399–505, seria: Pisma wszystkie.